Blog: De zin van verhalen

In de nazomer van vorig jaar, stond ik in mijn tuin het onkruid weg te halen. Terwijl ik aan het werk was, viel het me op dat er aan de overkant van de straat een man in mijn richting keek. “Wat hebben jullie dat huis mooi opgeknapt. Dat is wel eens anders geweest”, zei hij toen ik zijn kant op keek. De man kwam dichterbij en vertelde dat hij als kind in het huis achter mij gewoond had. Hij beschreef hoe de buurt er toen uit zag en wie er in mijn huis woonde. Al snel begon hij over de tijd dat het hier oorlog was. Hij vertelde dat er aan de overkant van de straat een school had gestaan, die door de Duitsers als hoofdkwartier bezet werd. De kinderen konden er niet langer terecht en werden ergens anders ondergebracht. Hij wees aan waar hij in de rij stond om eten te halen en vertelde hoe dit op was geraakt in de laatste winter voor het einde van de oorlog. Het verhaal dat er ergens in de Oosterstraat iemand was neergeschoten omdat hij of zij voor het raam stond terwijl de avondklok al in was gegaan, kon hij ook bevestigen. Het bleek een huis niet ver bij mij vandaan te zijn en hij wist nog precies waar het was. De heldere details waarmee hij zijn verhaal vertelde maakten diepe indruk op me. Ik bedacht me hoe dit voor hem als kind geweest moest zijn en kreeg er een triest gevoel van. “Wat naar voor u, dat u dit als kind allemaal mee moest maken”, zei ik. De man knikte en keek met tranen in zijn ogen voor zich uit. Even was hij weer het kind van toen, zag ik en zakte hij weg in het verleden. Ik voelde met hem mee en was er stil van.

Zo stonden we even in elkaars aanwezigheid, beiden in gedachten. “Bedankt”, zei ik na verloop van tijd. “Dat u me dit allemaal wilde vertellen.” Hij knikte opnieuw: “Het was goed om het te delen”, zei hij, stak zijn hand op en liep verder. Ik groette terug en keek hem nog even na. Toen ik mijn aandacht weer op mijn tuin richtte, bleven mijn gedachten nog bij het verhaal van deze man. Ik was ervan onder de indruk en hoopte dat hij, door het te vertellen, een beetje los kon komen van wat hij allemaal nog met zich meedroeg. Zijn verhaal bracht het oorlogsverleden in mijn straat dichterbij en ik vond het waardevol dat ik met deze man in gesprek was geraakt. Door mij deelgenoot van zijn verleden te maken, gaf hij mij een ander perspectief op de plek waar ik nog maar zo kort woon. Dat het niet voor iedereen die hier geleefd heeft vanzelfsprekend was om in vrijheid te leven wist ik natuurlijk wel, maar door zijn verhaal werd ik me daar opnieuw bewust van en koester ik dat voorrecht nog veel meer.

Wat is jouw ervaring met verhalen uit de oorlog? Welke bijzondere ontmoetingen gaven jou een ander inzicht? We zijn benieuwd naar jouw verhaal en nodigen je uit om hieronder een reactie achter te laten.

Annerieke van Wijhe voor Zin in Baarn.