De zin van bevrijding

In het televisieprogramma ‘Door andere ogen’ werd Sinan Can uitgelicht. Een oorlogsjournalist waar ik veel bewondering voor voel. Aan de hand van televisiefragmenten uit zijn loopbaan werd een portret van hem geschetst door vrienden en collega’s. Ergens halverwege werd de opmerking gemaakt dat geen van zijn naaste familieleden aan het programma meewerkten omdat hij bedreigd werd en met zijn gezin in de anonimiteit wilde blijven. Ik was verbaasd over deze opmerking en kon me niet goed voorstellen dat iemand die zich in oorlogsgebieden begeeft, in ons ‘vrije’ Nederland bedreigd zou worden. Mijn gedachten dwaalden af naar wat me dit zegt en wat vrijheid nou eigenlijk echt betekent.

Geboren in een land zonder oorlog voel ik me bevoorrecht dat ik kan gaan en staan waar ik wil. Dat ik mag zijn wie ik wil en mag doen wat ik wil. Er is me iets moois gegeven wat ik koester. Toch heeft de term vrijheid voor mij nog een andere betekenis, als het gaat om de manier waarop we in het leven staan. Ik vraag me af hoe vrij we echt zijn en of niet veel van wat we doen reactief is met angst als onderliggende drijfveer; angst voor het onbekende, angst om gekwetst te raken, angst voor verlies en ga zo maar door. Zonder het bewust te beseffen, organiseren we onze leefwereld zo dat we bij die angsten weg kunnen blijven en leven we in de illusie dat we vrije keuzes maken. Toch worden omstandigheden zo gevormd dat ze geen bedreiging of confrontatie voor ons vormen en gaat veel van onze energie daar naar toe.

Als het dan om bevrijding gaat, dan zie ik dat in de mate waarin we omstandigheden niet langer hoeven te controleren, maar ons open durven te stellen voor de ervaring die ze bij ons oproepen. Kwetsbaar durven zijn zodat het leven ons kan raken met vreugde of verdriet. De momenten waarin ik me echt bevrijd heb gevoeld, zijn de momenten geweest waarop ik me durfde te verbinden met dat wat me zeer deed, de gekwetstheid toe durfde te laten, met de daarbij behorende angst. Door oude pijn bewust te ervaren, liet het me los en had het geen invloed meer op de keuzes die ik maakte. Werkelijke bevrijding vind ik in het doorleven van oude angsten waardoor gevoelens van wrok, verbittering en haat omgezet worden naar een compassie- en liefdevolle levenshouding.

Als ik naar de documentaires van Sinan kijk, dan zie ik deze levenskunst in hem terug. Door mijn ogen bezien, durft hij angst toe te laten, huilt hij als hij geraakt wordt en voelt hij mee met mensen die hij ontmoet. Hij brengt daarmee liefde en mededogen in vreselijke omstandigheden en daar voel ik bewondering voor. In plaats van hier met bedreigingen op te reageren, zou ik het mooi vinden als we dit voorbeeld aannemen en het naar ons eigen leven vertalen. Ondanks dat we niet in oorlog leven, kunnen we wel meewerken aan het vergroten van meer vrijheid. Door onszelf te bevrijden van alle lasten die we bij ons dragen, lossen we interne conflicten op waardoor ze in de buitenwereld niet langer tot haatdragende oorlogen hoeven te leiden. We ontwikkelen er een levenshouding mee waarin vrijheid echt gevoeld en gedeeld kan worden en heel misschien zelfs wel tot wereldvrede zou kunnen leiden.

Wanneer heb jij je bevrijd gevoeld? Wat is jouw ervaring met vrijheid? Wat doe je om de vrijheid te vieren? We zijn benieuwd naar jouw beleving van vrijheid en nodigen je uit om dit met ons te delen door een reactie op de pagina achter te laten.

Annerieke van Wijhe voor Zin in Baarn